|
Ciekawostki z ksi??ki "Reinkarnacja. Z dziejów wierze? przedchrze?cija?skiej Europy" J. T. B?bla.
Zanim S?owianie przybyli ze Wschodu do Europy w VI i VII wieku, na terenach dzisiejszej Polski ?y? lud indoeuropejski Wenetów (Wenedów) oraz Germanowie, Celtowie i sporadycznie koczowniczy Scytowie i Hunowie. Przesz?a na S?owian nazwa Wendowie lub Windowie, a niekórzy nazywali ich te? Antami i Sklawinami. S?owianie zaw?adn?li bizantyjsk? Iliri?, przeszli przez Tesali?, zagarn?li ca?y Peloponez, a nawet dotarli na Kret?.
Dziejopisowie chrze?cija?scy tak ich opisywali:
"nie pozwalaj? si? w ?aden sposób ujarzmi? ani opanowa?"
"bardzo liczni i wytrwali, znosz? ?atwo upa?, zimno i s?ot?, niedostatek odzienia i ?rodków do ?ycia"
"mieszkaj? w n?dznych chatach, rzadko rozrzuconych w terenie"
"walcz? obna?eni do pasa"
"pos?uguj? si? jednym j?zykiem, nies?ychanie barbarzy?skim"
"s? ro?li, niezwykle silni, rudawi"
"?ycie wiod? twarde i na najni?szej stopie, jak Massageci, i brudem s? okryci stale, jak i oni"
"zwo?uj? si? mi?dzy sob? wyciem wilków"
"gdy zajdzie mi?dzy nimi ró?nica zda?, wówczas albo nie mog? doj?? do zgody, albo nawet je?li si? pogodz?, to postanowienie ich zaraz inni przekrocz?, jako ?e ka?dy my?li co innego i ?aden nie chce ust?pi? drugiemu"
Kupcy arabscy i ?ydowscy wyg?aszali o S?owianach podobne opinie:
"na ogó? s? skorzy do zaczepki i gwa?towni i gdyby nie ich niezgoda, wywo?ana mnogo?ci? rozwidle? ich ga??zi i podzia?ów na szczepy, ?aden lud nie zdo?a?by im sprosta? w sile"
"sami wiaro?omni i zmienni, od innych jednak sta?o?ci wymagaj? i bezwzgl?dnej wierno?ci. Uk?ad pokojowy umacniaj? przez podanie prawicy i równoczesne wr?czenie obci?tego czuba w?osów z wi?zk? trawy. ?atwo jednak daj? si? przekupi? pieni?dzmi, by go naruszy?"
By?y te? pozytywne opinie:
"niebywale go?cinni, ?yczliwi i opieku?czy dla przybyszów, i uwa?aj? to za swój ?wi?ty obowi?zek"
Podziwiano ich za go?cinno??, szacunek i opiek?, jak? otaczaj? rodziców.
"nie spotyka si? u nich nigdy ani ubogich, ani ?ebraków; skoro bowiem kto? z nich staje si? niedo???ny wskutek choroby lub staro?ci, porucza si? go spadkobiercy, który winien go otacza? najtroskliwsz? opiek?"
"taka jest za? mi?dzy nimi wiara i spo?eczna ?wiadomo??, ?e ca?kiem nie znajdziesz mi?dzy nimi z?odziei i oszustów"
"nie obawiaj? si? ?adnego oszustwa, bo go sami nie doznaj?"
"o jakiejkolwiek porze chc? si? posili?, oboj?tnie, go?cie czy domownicy, znajduj? wszystko przygotowane na stole"
O religii S?owian:
Pocz?tkowo jednorodna, w trakcie w?drówek przechodzi?a przemian?. Wyra?na tendencja henoteistyczna u S?owian po?udniowych i po?abskich, u których pomniejsi bogowie s? emanacjami boga najwy?szego.
Opinia Prokopiusza z Cezarei:
"Uwa?aj? [...], ?e jeden tylko bóg, twórca b?yskawicy, jest panem ca?ego ?wiata i sk?adaj? mu w ofierze wo?y i inne zwierz?ta ofiarne. O przeznaczeniu nic nie wiedz?, ani nie przyznaj? mu ?adnej roli w ?yciu ludzkim, lecz kiedy ?mier? zajrzy im w oczy, czy to w chorobie, czy na wojnie, ?lubuj? wówczas, ?e je?li jej unikn?, z?o?? bogu natychmiast ofiar? w zamian za ocalone ?ycie, a unikn?wszy, sk?adaj? j?, jak przyobiecali, i s? przekonani, ?e kupili sobie ocalenie za t? w?a?nie ofiar?. Oddaj? ponadto tak?e cze?? rzekom, nimfom i innym jakim? duchom. I sk?adaj? wszystkim ofiary, a w czasie tych ofiar czyni? wró?by [...]"
Pó?niejsze ?ród?a ?aci?skie:
"Wielu bogów rze?bi? z dwoma lub trzema, czy nawet wi?cej g?owami [...] nie przecz?, ?e wierz? w jedynego boga na niebie, rozkazuj?cego pozosta?ym; ów najpot??niejszy troszczy si? tylko o sprawy niebia?skie, inni za? - pe?ni?cy w pos?usze?stwie przydzielone im zadania - pochodz? z jego krwi i w tym ka?dy z nich jest znamienitszy, im bli?szy jest owemu bogu bogów."
Bogowie S?owian:
Ogólnos?owia?scy: Swaróg, Mokosz, Perun (bóg nieba, burzy i piorunów).
Byli te? bogowie lokalni.
Istnia? rozbudowany kult i warstwa kap?a?ska
Przy wielkich sanktuariach istnia?y kolegia kap?a?skie, w których kszta?cono nast?pców, przekazywano tajn? wiedz? i rozwijano doktryny s?owia?skiego systemu magiczno-religijnego. Kap?anów nazywano wieszczymi, ?recami, wo?chwami albo kudesnikami.
Sk?adano ofiary ze zwierz?t, a w sytuacjach absolutnego zagro?enia ?ycia i egzystencji - z ludzi.
By? zwyczaj zabijania ?ony zmar?ego m??a i wspólnego ich palenia.
Dusze u ludów s?owia?skich cz?sto wyobra?ano sobie jako ptaki. Dlatego po ?mierci ludzi ulatywa?y one do Wyraju - ojczystej krainy wszystkich ptaków. Tam przebywa?y jaki? czas pod w?adz? bóstwa rz?dz?cego t? krain?, a nast?pnie powraca?y na ziemi?, by wst?pi? w ?ona kobiet. Dusze by?y przenoszone przez powracaj?ce z Wyraju ptaki.
|
Poka¿ wiadomo¶ci